GESCHIEDENIS VAN ARGENTINI?

De eerste sporen van menselijke bewoners in Argentini? stammen uit 11.000v.C., maar de Argentijnse indianenculturen waren minder ontwikkeld dan die van het buurland Peru. In 1v.C. ontwikkelden verschillende culturen in de Andes beschavingen die zich baseerden op ma?s, en die later deel werden van het Incarijk. Meer naar het zuiden bleven de Indiaanse volkeren voornamelijk jagers en verzamelers. Twee van de meest opvallende culturen waren de ‘Guaraní’ in het Noord-Oosten; waar ze yuca en zoete aardappelen verbouwden, en de ‘Mapuches’ in de centraal gelegen regio’s, een cultuur die veel van de nomadenculturen uit de zestiende eeuw samenbracht.

Groot-Brittanni?, dat in die tijd in oorlog was met Spanje en Frankrijk, viel Buenos Aires aan in 1806 en in 1807, maar een burgermilitie verdedigde de stad. Vol van vertrouwen in hun capaciteiten, weigerden de inwoners van Buenos Aires om de broer van Napoleon te erkennen toen die werd gekroond tot Koning van Spanje. In plaats daarvan sloegen zij de regering neer en stelden een tijdelijke regeringsraad aan in 1810. Er werden campagnes gehouden om de steun van het binnenland te winnen; een onafhankelijkheidsstrijd die jaren zou duren. In 1816 werd in Tucuman officieel het onafhankelijkheidsverdrag ondertekend. Er kwam echter geen stabiele regering en de strijd tussen de voorstanders van een in Buenos Aires gecentraliseerde staat, en diegenen die een federale staat wilden met meer onafhankelijkheid in de provincie’s, eindigde in een burgeroorlog. In 1829 kwam dictator Juan Manuel de Rosas aan de macht en regeerde met ijzeren hand totdat hij in 1852 van de troon werd gestoten door Generaal Justo Jose de Urquiza.

Vanaf deze periode tot aan het begin van de Eerste Wereldoorlog groeide de welvaart in Argentini?, en groeide het land uit tot een van de tien rijkste landen ter wereld. Dankzij de export van wol, tarwe en rundvlees, kwam Buenos Aires vol te staan met gebouwen in Parijse stijl, en verzesvoudigde het aantal bewoners zich. In 1912 verkreeg de mannelijke bevolking het stemrecht dankzij de wet van Saenz Pena, en de toegenomen politieke deelname van de midden- en arbeidersklasse brachten Hipolito Irigoyen en de Radicale Partij aan de macht in 1916. Alhoewel de Eerste Wereldoorlog voor een recessie zorgde, van 1924 tot aan de economische wereldcrisis in 1929, maakte Argentini? een nieuwe golf van welvaart door.

Eduardo Lonardi, die Peron afzette, werd al gauw overwonnen door Pedro Aramburu. In 1956 deden twee Peronistische generaals een poging tot een staatsgreep tegen de President; de opstand werd neergeslagen en de generaals, leden van de militie en twintig burgers, werden ge?xecuteerd tijdens wat later de massamoord van Leon Suarez werd genoemd. In datzelfde jaar verkreeg de anti-Peronbeweging een meerderheid; maar de linkervleugel van de Radicale Partij onder leiding van Arturo Frondizi, verliet de constitutionele vergadering onder protest. In 1958 won Frondizi de verkiezingen met behulp van de steun van Peron vanuit Spanje, maar hij werd in 1962 afgezet door een  nieuwe militaire interventie. Daar de protesten van de kant van de Peronistische arbeiders aanhielden, werd de regering geconfronteerd met continue instabiliteit totdat in 1966 een nieuwe staatsgreep Generaal Juan Carlos Ongania aanstelde als ‘de facto’ president.

Dit systeem van militaire benoemingen duurde tot 11 maart 1973, toen er in Argentini? voor het eerst sinds tien jaar algemene verkiezingen werden gehouden. Hoewel Peron verhinderd werd van deelname, won Peronist Dr. Hector Campora het presidentschap, wat leidde tot overweldigende publieke steun. Toenemende druk van zowel rechts als links leidden ertoe dat Peron op 20 juni 1973 terugkeerde, en een paar maanden later het presidentschap op zich nam; deze dag wordt gemarkeerd door de massamoord van Ezeia waarbij minstens dertien mensen omkwamen door geweerschoten op het vliegveld waar miljoenen mensen waren samengekomen om Peron te verwelkomen. Na de dood van Peron op 1 juli 1974, trad zijn vrouw Isabel Peron aan als president, maar zij kreeg te maken met ruzies binnen de partij, groeiend terrorisme, en een verslechterde economie.

Op 24 maart 1976 werd Isabel Perón door een militaire staatsgreep gedwongen at te treden, en de nieuw aangestelde militaire ‘junta’ probeerde voor economisch herstel te zorgen door middel van het ‘Proces van Nationale Reörganisatie’. Daarnaast probeerde de junta hard om de basis van revolutionairen die onder de bevolking was ontstaan uit te roeien, waarbij studenten uit de middenklasse, intelectuelen en organisators van de arbeiderspartij het doelwit waren. In de periode 1976 – 1983, in wat bekend staat als de ‘Vuile Oorlog’, zijn naar schatting tussen de 11.000 en 30.000 mensen verdwenen, dat wil zeggen, ze zijn gearresteerd en vervolgens ge?xecuteerd. In april 1977 begonnen de moeders van de verdwenen personen hun stem te laten horen op het Plaza de Mayo, waar zij nog steeds wekelijks hun ronde lopen.

De economische situatie, de grootschalige corruptie, schending van de mensenrechten en de nederlaag tegen het Verenigd Koninkrijk in de Falklandoorlog in 1982; dit alles speelde een rol bij het verlies aan populariteit van het militaire regime. Op 30 oktober 1983 werden in Argentini? verkiezingen gehouden die eerlijk en oprecht werden bevonden door internationale waarnemers. Raul Alfonsin van de Plaatselijke Radicale Unie ging in december zijn zesjarige termijn als President in. waarbij hij om te beginnen het Nationaal Commitée voor Verdwenen Personen oprichtte, en tevens amnestie verleende voor wat betreft alle misdaden die begaan waren vóór zijn termijn.

De regering van Alfonsin tekende een vredesverdrag met Chili en legde de basis voor de Mercosur, maar worstelde ook met de groeiende inflatie, de consolidatie van democratische instellingen, en de instelling van burgercontrole over de gewapende krachten. Uiteindelijk vertrok de regering zes maanden voor het verstrijken van haar termijn, na de verkiezing van Peronist Carlos Saul Menem in 1989.

Carlos Menem kwam met een sterk, controversieel en neoliberaal programma, waarbij hij ironisch genoeg veel van de industrie?n die Perón had genationaliseerd, weer privateseerde. In 1994 werd de grondwet hervormd, waardoor hij nog een termijn aan kon blijven. Hoewel Menem de verkiezingen van 1995 won, drong een nieuwe partij, genaamd ‘FrePaso’, door, die een alternatief voor de twee traditionele partijen, de Peronisten en de Radicalen, vormde. In 1999 won de Radicale FrePaso-kandidaat Fernando de la Rua, en zette de politiek van vrije markteconomie van de vorige regering voort. Daarbij maakte De La Rua een begin met controle van de staatsschuld, hervorming van de arbeidswetgeving en het stimuleren van de economie door steun te verlenen aan bedrijven.

Ondanks zijn inspanningen, waren de resultaten desastreus. De recessie die was begonnen aan het einde van de laatste termijn van Menem, leidde in Argentini? uiteindelijk tot de economische crisis, en tot de waardedaling van de peso. Onder druk van het IMF tot afbetaling van de buitenlandse schuld, zag Argentini? zich gedwongen de Argentijnse peso, die tot dan toe aan de Amerikaanse dollar gekoppeld geweest was, te devalueren. Uit vrees voor kapitaalvlucht, voerde de toenmalige Minister van Economische zaken, Domingo Cavallo, op 1 november 2001 wetten door die in ernstige mate de mogelijkheden om geld van de bank op te nemen beperkten. Vooral de middenklasse werd hier het slachtoffer van, aangezien hun kapitaal feitelijk werd bevroren, terwijl de mensen die tot de bovenklasse behoorden over het algemeen hun spaargeld behielden, aangezien zij bankrekeningen in dollars bezaten.

In de maand december bleef het niveau van de economie in Argentini? op alarmerende wijze dalen. Duizenden mensen kwamen om bij opstanden, en zowel de Minister van Economische Zaken als De la Rua traden af. Hoewel het Nationale Congres onmiddellijk Adolfo Rodriguez Saa herkoos, trad hij een week later, op 31 december, af. Op 2 januari 2002 werd Peronist Eduardo Duhalde, die in de meest recente presidentsverkiezingen had verloren, gekozen. Onder zijn regering devalueerde de peso tot 29% ten opzichte van de dollar, en uiteindelijk werd de koppeling helemaal losgelaten.

Terwijl President Duhalde te kampen had met protesten van zowel de middenklasse als de lagere klasse, en met het feit dat miljoenen Argentijnen in armoede waren geraakt, voerde hij een relatief gematigd beleid, waarbij hij werkte aan controle van de inflatie, groei van de industrie, aanmoediging van importvervangende industrie?n, en het voorzien in de basisbehoeften van het land en de bevolking. Het jaar daarop werden verkiezingen gehouden: ex-president Carlos Menem trok zich terug, waardoor op 25 mei 2003 Nestor Kirchner van de ‘Justiti?le Partij’ (Partido Justicialista’) aan de macht kwam.

Kirchner, een voormalig gourverneur van de provincie Santra Cruz, liet eerst een ‘frisse wind van verandering’ waaien. Met een nadruk op regeerbaarheid, stelde hij zich tegenover de militairen en de politie op, en herriep de algehele onschendbaarheid die was uitgeroepen over diegenen die misdaden hadden begaan tijdens de Vuile Oorlog.

Hij herstructureerde ook op succesvolle en controversi?le wijze de Argentijnse staatsschuld en veranderde de koers van de Argentijnse buitenlandse politiek, die niet langer richting Verenigde Staten zou wijzen maar in de richting van de Mercosur. Op 2 juli 2007 kondigde Kirchner aan dat hij niet opnieuw deel zou nemen aan de verkiezingen.

In oktober 2007 won Cristina Fernandez de Kirchner, de echtgenote van Nestor Kirchner, de verkiezingen met een van de meest ruime marges sinds de herinvoering van de democratie in Argentini?, en werd daarmee de eerste gekozen vrouwelijke president (de eerste niet-gekozen vrouwelijke president was Isabel Peron). De begindagen van haar presidentschap werden getekend door en ernstige aantasting van de relatie tussen Argentini? en de V.S., veroorzaakt door een omkopingsschandaal waarbij een Amerikaanse advocaat onwettige bijdragen aan de verkiezingscampagne zou hebben geleverd. Fernandez de Kirchner heeft redelijk hoge cijfers van goedkeuring ontvangen, en men verwacht dat zij het beleid van de vorige regering zal voortzetten. Recentelijke gebeurtenissen hebben er echter voor gezorgd dat de politieke situatie van Argentini? nog altijd geen toonbeeld van stabiliteit is.